Museumcijfers 2023

De Museumvereniging en het Centraal Bureau voor de Statistiek doen ieder jaar een uitvraag onder musea over het afgelopen jaar. De data wordt verzameld via het Museum Analyse Systeem (Museana) en geeft inzicht in de toekomstbestendigheid van de sector. Met deze cijfers – gebaseerd op bedrijfseconomische gegevens van alle 475 leden van de Museumvereniging in 2023 – kan de brancheorganisatie beter inzicht krijgen en trends waarnemen om beleid en prioriteiten te bepalen. Atlas Research analyseerde, net als vorig jaar voor het jaar 2022, de Museumcijfers in opdracht van de Museumvereniging voor het jaar 2023. Zie tevens de webpublicatie over de Museumcijfers 2023 van de Museumvereniging.

Resultaten Museumcijfers 2023

In 2023 zijn in totaal 30,9 miljoen museumbezoeken afgelegd aan de 475 musea die zijn aangesloten bij de Museumvereniging. Hiervan kwamen 23 miljoen bezoeken voort uit binnenlands bezoek, en de overige 8 miljoen uit buitenlands bezoek. 20% van de totale museumbezoeken komt voor rekening van jongeren t/m 18 jaar (6,2 miljoen). Gemiddeld genomen is jongerenbezoek in de vrije tijd (exclusief schoolbezoeken) in de periode 2019 tot en met 2023 met bijna 0,6 miljoen toegenomen, een toename van 15%. Schoolbezoeken zijn daarentegen met 66 bezoeken per 100 leerlingen nog op een lager niveau dan in 2019, toen er nog 91 bezoeken in schoolverband per 100 leerlingen plaatsvonden.

Kleine en middelkleine musea ontvingen gemiddeld in 2023 beduidend minder bezoekers dan in 2019, respectievelijk 33% en 18% minder. Ze lijken daarmee minder snel te herstellen van de coronacrisis dan de middelgrote (1% meer bezoeken dan in 2019) en de grote musea (5% minder bezoeken dan in 2019).

De Museumkaart heeft een recordaantal gebruikers met gemiddeld 1,44 miljoen kaarthouders in 2023. Van de bijna 31 miljoen museumbezoeken waren er 9,5 miljoen met een Museumkaart. Gemiddeld legt een Museumkaarthouder 6,6 bezoeken af aan een museum per jaar.

Bijna 42 duizend mensen zijn werkzaam bij de musea in 2023, van wie 65% als vrijwilliger of stagiair. Dit jaar is in de Museumcijfers extra aandacht besteed aan de bijdrage van de vele vrijwilligers die onmisbaar zijn voor de museumsector. Het werk van alle museumvrijwilligers is het equivalent van ongeveer 2.200 voltijdsbanen, wat een vervangingswaarde heeft van tussen de 66 miljoen en 123 miljoen euro. Het zijn voornamelijk de kleine musea en de geschiedenismusea waar vrijwilligers een relatief groot aandeel van het werk bijdragen.

De totale omzet van musea steeg in een jaar tijd met 9% naar 1,26 miljard. Vooral de eigen inkomsten van de musea stegen hard (toename van 24%). De overheidssubsidies (exclusief coronasteun) stegen in een jaar tijd met 6%. De uitgaven van de musea stegen met 9% even hard mee als de inkomsten. In 2023 eindigt 47% van de musea met een negatief bedrijfsresultaat.