De nieuwe gemeentekaart

Tweehonderd jaar geleden bestond Nederland uit 1249 gemeenten. Op 1 januari 2015 zijn er daar 292 van over. En dat zijn er nog teveel. De Nieuwe Gemeentekaart laat zien dat Nederland het beste uit 57 gemeenten zou kunnen bestaan.

Waar de nadruk vaak ligt op het contrast tussen stad en platteland, zijn deze twee juist complementair. Dorpen zijn alleen levensvatbaar met een aantrekkelijke centrumstad in de buurt, en steden zijn alleen aantrekkelijk als ze in een groene omgeving, met landschappelijke kwaliteiten, liggen. In dit onderzoek worden de volgende vragen beantwoord: Wat is de optimale schaal voor lokaal bestuur? Wat is de optimale gemeentegrootte? Wat is het optimale grondgebied voor gemeenten? En hoeveel gemeenten blijven er in Nederland idealiter over?

Om een goed onderbouwd antwoord te vinden op die vraag is een methode ontwikkeld waarmee de optimale bestuurlijke indeling op objectieve wijze kan worden bepaald. Voor iedere woonlocatie in Nederland is (op 4-ppc-niveau) bepaald op welke gemeente die voor werk, winkels, cultuur, onderwijs, zorg, sport en natuur voornamelijk is aangewezen. Is de gemeente voor alle vijf functies zelfvoorzienend (voornamelijk op zichzelf aangewezen), dan is dit een centrumgemeente. De postcodegebieden die niet aan eigen gemeente zijn toegewezen, worden toegewezen aan de gemeente die hiervoor als centrumgemeente dient (gewogen naar de vijf functies). Hier volgt een Nieuwe Gemeentekaart uit met 57 gemeenten.