Terugblik 2024

Jubileumconferentie Atlas 20 jaar | Brede welvaart

Datum: 11 november 2024
Locatie: Capital C, Weesperplein 4c, Amsterdam

Dagvoorzitter Elisabeth van den Hoogen trapte even na 15.00 uur de Atlas conferentie 2024 in Capital C te Weesperplein in de gemeente Amsterdam af met de vraag wie van de aanwezigen er twintig jaar geleden ook al bij was. Een enkele aanwezige vertelde dat hij er vanaf het eerste uur bij was en Atlas heeft zien ontspruiten tot wat het is vandaag de dag, op het twintigjarige jubileum van Atlas.

Willem Sijthoff, CEO van Sijthoff Media en eigenaar van het bijzondere gebouw waar de conferentie dit jaar gehouden werd en tevens waar Atlas Research in is gehuisvest, opende de dag. Hij introduceerde zichzelf, het bedrijf met al haar onderdelen en het gebouw, waarbij hij in het bijzonder stil stond bij de bouw van de conferentiehal bovenop het dak en het nauwkeurig restaureren van de bijzondere gevel naar zijn originele staat in 1911 van de toenmalige Diamantbeurs.

Daarna was het de beurt aan senior onderzoeker Marten Middeldorp van Atlas Research om het jaarlijkse thema-onderzoek te presenteren, waarin brede welvaart en de speciaal voor dit thema ontwikkelde bredewelvaartsindex centraal stonden. Deze bredewelvaartsindex bestaat uit acht verschillende dimensies die van invloed zijn op de score van een gemeente op de index: materiële welvaart, gezondheid & welzijn, werk & opleiding, werk-privébalans, woonplezier, natuur & milieu, sociale cohesie, en veiligheid. Met de belofte de presentatie niet al te technisch te maken, doorliep Marten de opbouw van de verschillende dimensies en de kaarten van Nederland die hieruit volgden, met als conclusie het totale beeld van brede welvaart. Ingeleid met een recent krantenartikel vergeleek Marten de jaarlijkse woonaantrekkelijkheidsindex met de nieuwe bredewelvaartsindex, en stond stil bij mogelijke redenen waarom de brede welvaart niet het hoogst blijkt te zijn in de meest aantrekkelijke steden. Hij eindigde zijn presentatie met een vraag aan het publiek: maakt de grote samenhang tussen de dimensies van brede welvaart de opgave voor beleidsmakers juist makkelijker of moeilijker?

De Atlas voor gemeenten 2024 laat zien dat het over het algemeen goed gaat met de brede welvaart in Nederland. In de afgelopen tien jaar is de brede welvaart bijna overal in Nederland gestegen. Wel zijn er regionale verschillen: in landelijk gelegen gemeenten is de brede welvaart over het algemeen hoger dan in grote steden. De gemeente met de hoogste score op de bredewelvaartsindex van de vijftig grootste steden, Hengelo, scoort bovengemiddeld op vijf van de acht dimensies van brede welvaart. Bekijk hier de brede welvaart in alle gemeenten in Nederland.

Barbara Breedijk maakte in een muzikaal intermezzo de ‘tussenstand’ op van de conferentie door de acht dimensies van brede welvaart in een medley te koppelen aan een relevant lied. Van Money, money, money door ABBA (materiële welvaart), via Stayin’ alive (gezondheid & welzijn), 9 to 5 (werk & opleiding), Lazy song (werk-privébalans), Vanavond (uit m’n bol) (woonplezier), What a wonderful world (natuur & milieu) en You’ve got a friend (sociale cohesie) zong ze de gasten naar Gangsta’s Paradise (veiligheid).

Rein Halbersma, directeur van Atlas Research, nam vervolgens het stokje over en kreeg gelijk de lachers op de hand door te beweren dat hij, na een licht programma zonder formules van Marten en het muzikale intermezzo van Barbara, het publiek nu van de borrel zou afhouden met zestig slides vol formules als gepromoveerd natuurkundige. Dat viel gelukkig mee, en aan de hand van een presentatie vol beelden van onderzoeksrapporten nam hij het publiek mee op een reis door de geschiedenis van Atlas, dat twintig jaar geleden werd opgericht door Gerard Marlet en Clemens van Woerkens, geïnspireerd op Gerards proefschrift De aantrekkelijke stad en Richard Florida’s idee van de ‘creatieve klasse’. Rein stond stil bij hoe de pijlers wonen, werk, cultuur en veiligheid de kern vormen van de onderzoeken van Atlas. Tot slot nodigde hij het publiek uit om met nieuwe thema’s te komen voor de Atlassen van de komende jaren.

Barbara Breedijk ruilde voor haar afsluiting haar gitaar in voor de ukulele met een interactief lied over het twintigjarige jubileum van Atlas Research, waarin de kracht van Atlas zingend werd samengevat door Barbara én het publiek met ‘20 jaar, Atlas Research, Atlas is allround‘.

Afsluitend werd traditioneel het eerste exemplaar van de Atlas voor gemeenten 2024 uitgereikt door Rein Halbersma aan Willem Sijthoff.

De borrel bood ruimte voor verdere gesprekken en reflectie op de gedeelde inzichten. Het was opnieuw een geslaagde conferentie waarin kennisdeling en verbinding centraal stonden.