De brede welvaart, een veelomvattende maat voor de kwaliteit van leven, is in Nederland het grootst buiten de steden. In de landelijke gebieden zijn de materiële welvaart, veiligheid, sociale cohesie en het woonplezier over het algemeen groter dan in steden. Stedelijke gemeenten scoren relatief hoog op de dimensie Werk en opleiding. Dit blijkt uit de Atlas voor gemeenten 2024.
Om brede welvaart te meten, heeft Atlas Research een nieuwe bredewelvaartsindex ontwikkeld bestaande uit 34 indicatoren in acht dimensies; Materiële welvaart, Gezondheid en welzijn, Werk en opleiding, Werk-privébalans, Woonplezier, Natuur en milieu, Sociale cohesie en Veiligheid. De dimensies van brede welvaart kennen een grote samenhang – in gemeenten met de meeste brede welvaart zal de score op alle dimensies over het algemeen gunstig zijn. Evenzo is in gemeenten waar het minder goed gaat met brede welvaart, dit gewoonlijk niet aan de score op één dimensie terug te voeren.
Er zijn forse verschillen tussen stedelijke gemeenten in brede welvaart. De stad met de grootste brede welvaart, Hengelo, heeft van de 50 (groot)stedelijke gemeenten de hoogste score op de dimensie Woonplezier en scoort ook hoog op de dimensies Werk-privébalans en Veiligheid.
Woonaantrekkelijkheid en brede welvaart gaan over het algemeen niet hand in hand
De woonaantrekkelijkheidsindex laat zien hoe aantrekkelijk een gemeente gevonden wordt om in te wonen. In de woonaantrekkelijkheidsindex staat Amsterdam op de eerste plaats, gevolgd door Amstelveen, Utrecht en Leiden. De steden die hoog scoren op de woonaantrekkelijkheidsindex scoren meestal niet hoog op de bredewelvaartsindex.
Twintig jaar Atlas – twintig jaar brede welvaart
De nieuwe bredewelvaartsindex is de culminatie van twintig jaar Atlas-onderzoek naar de thema’s die raken aan brede welvaart. De dimensies van brede welvaart zijn onderwerp geweest van verschillende eerdere edities van de Atlas en vormen een rode draad in onze onderzoeksrapporten. In deze jubileumeditie van de Atlas voor gemeenten lichten we het onderwerp voor het eerst als thema uit.